Lonżowanie to w zasadzie swego rodzaju taniec z koniec. Aby miał sens, trzeba oczywiście najpierw poznać jego podstawy. Dobry lonżujący jest w stanie zrobić z koniem wszystko to, co na co dzień jeździec robi w siodle. Dlatego praca na lonży jest pełnowartościowym treningiem, który procentuje w czasie późniejszej jazdy. Niestety błędy popełniane w czasie lonżowania przekładać się mogą na zdrowie i kondycję zwierzęcia. Jak więc powinno przebiegać lonżowanie?

Do czego potrzebne jest lonżowanie?

Przede wszystkim na samym starcie warto zadać sobie pytanie - po co lonżuje się konia? Jaki jest tego cel? Jeśli zamierzeniem jest pozbycie się nadmiaru energii nadpobudliwego zwierzęcia, lepiej jest po prostu wypuścić je na mały padok. Spowoduje to mniejsze szkody fizyczne i psychiczne.
W praktyce lonżowanie ma kilka głównych celów. Na pewno zapewnia koniowi właściwą ilość ruchu. Służy jego szkoleniu i wygimnastykowaniu. Praca z ziemi sprawdza się zasadzie w przypadku każdego wierzchowca. Nie ma znaczenia uprawiana na co dzień dyscyplina czy poziom ogólnego zaawansowania jeździeckiego. Jednak w zależności od sytuacji wyznacza się nieco inne cele jednostkowe i dąży potem do ich realizacji.

Lonżowanie w praktyce - czego wymaga?

Lonżowania można się oczywiście nauczyć. Jednak jest to praca bardzo trudna. Wymaga cierpliwości, skupienia i precyzji. Osoba lonżująca musi mieć szeroką wiedzę na temat koni, ich biomechaniki, motoryki, psychologii itd. Wiedzę na szczęście można zdobyć, a techniki się nauczyć. Lonżujący musi mieć poza tym wyczucie, dobrą intuicję. Konieczna jest bowiem długotrwała obserwacja koni. Trzeba analizować ich treningi i ćwiczyć pod okiem osób bardziej doświadczonych. Te są w stanie spojrzeć na lonżowanie obiektywnym okiem i udzielić stosownych wskazówek. Kluczem do sukcesu są tutaj ćwiczenia, obserwacja oraz technika.  Nie można wprowadzać w życie elementów, które znane są tylko w teorii. Ktoś musi kontrolować prawidłowość ich wykonania.

Odpowiednie miejsce to podstawa
Okazuje się, że spore znaczenie ma miejsce, w którym lonżowanie jest przeprowadzane. Najlepiej sprawdza się w tym przypadku specjalnie wydzielony lonżownik o średnicy 12-16 metrów. Do zajęć woltyżerskich przeznaczone są jeszcze większe lonżowniki. Istotne jest także odpowiednie podłoże. Wówczas koń może poruszać się po nim równomiernie. Są poza tym specjalne hale do lonżowania oraz kryte lonżowniki. Chronią one przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi i czynnikami, które mogą rozpraszać konie.
W praktyce podłoże przeznaczone do lonżowania nie może być zbyt twarde oraz bardzo głębokie. Musi bowiem zapewniać koniom odpowiednią przyczepność. Ważne jest także to, aby było zadbane. Idealny lonżownik ma podłoże lekko wznoszące się od środka do ścian.

Wyposażenie niezbędne do lonżowania

Na pewno w dużej mierze na sukces lonżowania wpływa wyposażenie konia oraz osoby lonżującej. Dzięki niemu można prawidłowo wpływać na wierzchowca i się z nim komunikować. Od tego zależy również bezpieczeństwo lonżowania.
Osoba lonżująca powinna zaopatrzyć się więc w rękawiczki jeździeckie, odpowiednie obuwie bez ostróg (te mogą bowiem zaplątać się w koniec lonży, co grozi upadkiem), toczek oraz kask (niezbędny przy pracy z ogierami i końmi niebezpiecznymi). Lonża powinna być wykonana z wytrzymałego i gładkiego materiału, który jednak nie może wyślizgiwać się z dłoni. Optymalna jej długość to około 8 metrów. Jeden koniec powinien być zaopatrzony w pętlę, a drugi osiadać karabińczyk bądź zapięcie. Poza tym potrzebny jest jeszcze bat o długości minimum 2 metrów. Dobrze, gdy jest lekki i gięty. Duże znaczenie ma jego odpowiednie wyważenie. Eksperci mówią, że 1/3 jego uchwytu powinna ważyć tyle, co reszta z rzemieniem. Ten z kolei musi mieć około 3 metrów długości.

Co natomiast z wyposażeniem konia? Tutaj wybór sprzętu zależy od tego, jaki jest cel całego szkolenia. Warto także zwrócić uwagę na cechy zwierzęcia oraz doświadczenie szkoleniowca. Wyposażenie ma pracę ułatwiać, a nie ją utrudniać. Nie może powodować u konia oporów. Celem stosowania różnego rodzaju wypięć jest uzyskanie u wierzchowca idealnej sylwetki. Inne elementy należy od razu odrzucić z wyposażenia. Dobrze sprawdza się w tym przypadku ogłowie wędzidłowe z odpowiednio dopasowanym wędzidłem. Wykorzystywane są także wypinacze, wodze pomocnicze czy pasy do lonżowania.

Lonżowanie - o czym trzeba pamiętać?

Praca na lonży w dużej mierze obciąża konia, dlatego powinna trwać maksymalnie 30-40 minut. Trening rozpoczyna się od fazy rozprężenia. Celem jest rozgrzanie i rozciągnięcie mięśni zwierzęcia. Trzeba przy okazji często zmieniać kierunek lonżowania np. co 5 minut. W fazie właściwej można skrócić wypinacze i mocniej zaangażować do pracy zad konia. Dobrym ćwiczeniem są przejścia stęp - kłus i kłus - galop.
Nie można doprowadzić do sytuacji, gdy koń zaczyna brykać i galopować bez żadnej kontroli. Może wówczas doznać groźnej kontuzji. Grozi to również wypadkiem z udziałem innych osób i koni. Trening powinna kończyć faza uspokajająca.